عملیات کربلای ۵
منطقه عملیات:
منطقه عملیاتی شلمچه در شرق شهر بصره قرار داشت و نزدیک ترین محور وصولی به این شهر به شمار میرفت. این منطقه از شمال به آبگرفتگی جنوب زید، از شرق به دژ مرزی ایران و عراق، از جنوب به رودخانه اروند و اروند صغیر و از غرب به کانال زوجی و شهرهای تنومه و الحارثه محدود میشد.
بهکارگیری استحکامات پیچیده برای محافظت از بصره شامل چندین نهر، کانال، خاکریز، جاده و آبگرفتگی های وسیع، منطقه را به دژی تسخیرناپذیر تبدیل کرده بود. بههمیندلیل، ارتش عراق بابت پدافند از آن منطقه آسوده خاطر بود.
شرح کلی عملیات:
عملیات ساعت ۱:۳۵ مورخ ١٩ دی ١٣٦٥ با رمز یا زهرا (س) آغاز شد. یگانهای قرارگاه کربلا با درهمشکستن مواضع دشمن در محورهای کانال پرورش ماهی، منطقه پنجضلعی و شلمچه درصدد الحاق با یکدیگر برآمدند. در ادامه نیز با تصرف دو موضع هلالیشکل، موقعیت خود را در منطقه پنجضلعی و شلمچه مستحکم کردند.
شب دوم عملیات، دشمن که غافلگیر شده بود، بهسرعت نیروهای احتیاط خود را به شلمچه منتقل کرد. با روشنشدن هوا در روز دوم، عراقیها بیش از ٢٠ بار پاتک کردند، اما رزمندگان آنها را عقب میراندند.
شب سوم، مواضع جدیدی با تلاش قرارگاه کربلا فتح شد. قرارگاه نجف و قدس نیز موفق شدند اهداف مرحله اول عملیات را تأمین کنند. روز سوم، دشمن نیروهای خودی را از غرب کانال ماهی به عقب راند.
شب چهارم همه یگانها ـ بهجز یک یگان که وارد بوارین شده بود ـ پس از انهدام نیروهای دشمن با روشن شدن هوا به خطوط پدافندی خود بازگشتند.
روز چهارم، پاتک عراقیها به جزیره بوارین ناکام ماند. همچنین نیروهای قرارگاه کربلا با رهاکردن آب، مواضع خود را تثبیت کردند. بهاینترتیب، پیشروی دشمن در محور قرارگاه کربلا متوقف شد و عملیات با دو هدف اصلی "تصرف خط نهر جاسم" و "پاک سازی جزیره بوارین" ادامه یافت.
روز پنجم عملیات، دشمن در غرب کانال ماهی پس از ٢ ساعتونیم پاتک شدید، دو موضع هلالیشکل را پس گرفت. با فرارسیدن شب، قرارگاه نجف نیز موفق شد مقر عراقیها در بوارین را تصرف کند.
درگیری در روزهای بعد همچنان ادامه داشت و رزمندگان در شرق نهر جاسم موفقیتهایی به دست آوردند، اما نبرد، به دلیل بازسازی یگانها متوقف شد تااینکه در ٣ اسفند ١٣٦٥ عملیات تکمیلی آغاز شد و تا ١٣ این ماه ادامه داشت. در عملیات تکمیلی موفقیت های جدیدی حاصل شد.
نتایج کلی عملیات:
عبور از موانع نفوذناپذیر دشمن در شرق بصره، قدرت سپاه را بهعنوان نیروی مسلح توانمند به نمایش درآورد و توازن بین ایران و عراق، به نفع ایران تغییر کرد.
در این عملیات، تیپ ۵۵ زرهی، مکانیزه، نیروی مخصوص و پیاده عراق به میزان ١٠٠ درصد، تیپ ۶۷ به میزان ٥٠ درصد و ٨٧٠ دستگاه تانک و نفربر، ١٠٠٠ دستگاه خودرو، ١٨٠ قبضه توپ صحرایی، ١٢٠ قبضه توپ ضدهوایی، ٤٠٠ قبضه خمپاره انداز و تفنگ ۱۰۶، ٤٥ فروند هواپیما و ٧ فروند بالگرد عراقی منهدم شد. ٢٣٠ دستگاه تانک و نفربر، ٢٠٠ دستگاه خودرو، ٢٠ قبضه توپ صحرایی، ١٠٠ قبضه توپ ضدهوایی، ٢٥٠ قبضه خمپاره انداز و تفنگ ١٠٦ و ١٠٠ دستگاه مهندسی نیز به غنیمت درآمد. علاوه براین، حدود ٩٠ هزار عراقی کشته یا مجروح شدند و ٢٦٥٠ نفر به اسارت درآمدند. درپی موفقیت این عملیات، بمباران مراکز اقتصادی، صنعتی و مسکونی ایران بار دیگر آغاز شد. تلاش های بین المللی نیز برای پایان دادن به جنگ کلید خورد و درنهایت به تصویب قطعنامه ٥٩٨ سازمان ملل در شورای امنیت انجامید؛ قطعنامه ای که در آن برای اولین بار تا حدودی نظرهای جمهوری اسلامی ایران لحاظ شده بود.
تصاویر: